ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: όσα θέλετε να γνωρίζετε

Πότε ένα παιδί χρειάζεται Λογοθεραπεία;

Ας ξεκινήσουμε με την αποδοχή ότι κάθε παιδί ακολουθεί την δική του πορεία ανάπτυξης. Υπάρχουν ωστόσο κάποιες γενικές αρχές για το τι περίπου πρέπει να περιμένουμε από ένα παιδί σε κάθε ηλικία.

Στις σελίδες που ακολουθούν περιγράφεται ενδεικτικά μία φυσιολογική εξέλιξη του λόγου του παιδιού. Σε περίπτωση που το παιδί σας αποκλίνει από το προφίλ της ηλικίας του, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε εμάς. Και μην ξεχνάτε: Η έγκαιρη διάγνωση των διαταραχών του λόγου είναι το κλειδί της θεραπευτικής παρέμβασης.

Ποια είναι τα σημάδια μίας Διαταραχής;

Μπορούμε να υποπτευθούμε την έναρξη ή ύπαρξη μίας Διαταραχής στην προφορική έκφραση του ατόμου, όταν η ομιλία του ή ο λόγος του είναι αρκετά διαφορετικός όταν συγκρίνεται με τον αντίστοιχο των συνομήλικων του.

Επίσης, όταν η προφορική του επικοινωνία γίνεται δυσνόητη ή δύσκολα αντιληπτή από τους συνομιλητές του, όταν συχνά αποφεύγει να επικοινωνεί με άλλους καθώς και όταν ο ίδιος είναι προβληματισμένος σχετικά με την ομιλία του.

Ποια είναι τα αίτια των Διαταραχών;

Συχνά οι Διαταραχές του λόγου και της ομιλίας εμφανίζονται σε παιδιά που είναι καθ’ όλα φυσιολογικά. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις οργανικών αιτιών σε παιδιά και ενήλικες.

Στα οργανικά αίτια συμπεριλαμβάνονται η βαρηκοΐα, νοητική υστέρηση, ύπαρξη συνδρόμου, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλικό επεισόδιο, νευρολογική βλάβη, κάκωση των φωνητικών χορδών, βεβαρημένο ιστορικό κύησης ή περιγεννητικές ανωμαλίες.

Είναι σοβαρές οι Διαταραχές του λόγου και της ομιλίας;

Απόλυτα. Η ικανότητα του ατόμου για επικοινωνία είναι η πιο σημαντική ανθρώπινη δραστηριότητα. Η ομιλία είναι απαραίτητη για τη μάθηση, την εργασία, την προσωπική και συναισθηματική έκφραση του ανθρώπου. Αναστολή της επικοινωνίας μπορεί να επηρεάσει κάθε τομέα της ζωής ενός ατόμου. Η βαρύτητα των διαταραχών παίρνει μεγαλύτερες διστάσεις στα παιδιά της προσχολικής ηλικίας καθώς δυσχεραίνουν την ‘’εξερεύνηση’’ και την ‘’ανακάλυψη’’ του κόσμου γύρω τους.

Δεν μιλάει σωστά… δε γράφει και δε διαβάζει σωστά.

Η αργή εξέλιξη της ανάπτυξης του προφορικού λόγου είναι προάγγελος μαθησιακών δυσκολιών που εμφανίζονται στο σχολείο. Όταν οι Διαταραχές του λόγου και της ομιλίας δεν ξεπεραστούν στην προσχολική ηλικία, επιβαρύνουν με πρόσθετες δυσκολίες την εξέλιξη και προσαρμογή του παιδιού στη σχολική ζωή.

Πως βοηθά ο Λογοθεραπευτής;

Ο Λογοθεραπευτής μπορεί να δώσει με εγκυρότητα και αξιοπιστία απάντηση σε ανησυχίες σχετικά με την γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού ή σε σχέση με οποιαδήποτε ανησυχία σχετικά με τον λόγο, την ομιλία ή την φωνή ενός ενήλικα.

Εάν πρόκειται για παιδί,  ο Λογοθεραπευτής θα παίξει μαζί του, θα κάνει μία σειρά εξετάσεων και δοκιμασιών, θα αναλύσει λεπτομερώς τον λόγο του παιδιού και την επικοινωνία του γενικότερα και θα καθοδηγήσει τον γονιό στο πώς πρέπει να δράσει. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί απλώς να τον καθησυχάσει. Σε άλλες μπορεί να του ζητήσει να γίνει επαναξιολόγηση μετά από κάποιους μήνες. Και σε άλλες μπορεί να κρίνει απαραίτητη την έναρξη λογοθεραπευτικού προγράμματος.

Σε περιπτώσεις ενηλίκων, ο Λογοθεραπευτής θα εξετάσει το ιστορικό του ασθενούς, θα χρησιμοποιήσει ειδικά διαγνωστικά εργαλεία –ανάλογα με την περίπτωση- και αφού αναλύσει λεπτομερώς τα ευρήματα του θα καθοδηγήσει το άτομο ή/και τους οικείους του περαιτέρω.

Η προσφορά του Λογοθεραπευτή εντάσσεται σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών υπηρεσιών, οι οποίες καλύπτουν:

Άτομα με διαταραχές στον λόγο (ανωριμότητα στην ανάπτυξη ή αργή εξέλιξη του λόγου) ώστε να αναπτύξουν την προφορική τους έκφραση.

Άτομα με διαταραχές στην άρθρωση (αντικατάσταση ήχων: ‘’θούπα’’ αντί για ‘’σούπα’’, ‘’νεγό’’ αντί για ‘’νερό’’, ‘’βώρο’’ αντί για ‘’δώρο’’, ‘’φάλασσα’’ αντί για ‘’θάλασσα’’…) ώστε να μάθουν τη σωστή εκφορά διαφόρων φωνημάτων.

Άτομα με τραυλισμό (‘’π-π-π-π-πότε θα φύγουμε’’, ‘’μα-μα-μα-μαμά’’, μπλοκάρισμα, μυικές εντάσεις στο πρόσωπο και το σώμα – άνοιγμα/ κλείσιμο ματιών, τρέμουλο, κ.α.-…) ώστε να μιλούν με μεγαλύτερη ευχέρεια.

Άτομα με διαταραχές ακοής (βαρηκοΐα μικρού, μεσαίου, μεγάλου βαθμού ή στα όρια της κώφωσης, κοχλιακά εμφυτεύματα, εμφυτεύματα baha) ώστε να αναπτύξουν την προφορική τους επικοινωνία. 

Άτομα με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμό, σύνδρομο Asperger’s, παιδική εκφυλιστική διαταραχή, σύνδρομα) ώστε να κοινωνικοποιηθούν ομαλότερα, να κατακτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για την καθημερινή ζωή και να ενσωματωθεί στο περιβάλλον του.

Άτομα με νευρολογικές παθήσεις (εγκεφαλική παράλυση, εγκεφαλικές τραυματικές κακώσεις, εκφυλιστικές νευρολογικές παθήσεις, σύνδρομα) ώστε να αναπτύξουν τις δυνατότητες τους για ομιλία αλλά και αντιμετώπιση πιθανής διαταραγμένης κατάποσης.

Άτομα με διαταραχές φωνής (μόνιμη βραχνάδα, φωνητική κόπωση, οζίδια των φωνητικών χορδών, αφαίρεση λάρυγγα) ώστε να επιτευχθεί μία καλύτερη αναπνευστική λειτουργία και αποτελεσματικότερη φώνηση.

Άτομα με μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, δυσορθογραφία, πρόβλημα στην έκθεση, δυσαριθμησία…) ώστε να βελτιωθούν οι δυσκολίες στη γραφή και την ανάγνωση και να επιτευχθεί η καλύτερη ένταξη του μαθητή στο σχολικό περιβάλλον.

Γενικότερα, ο σωστός Λογοθεραπευτής, πέρα από τις υπηρεσίες που παρέχει στο παιδί ή στον ενήλικα που έχει ανάγκη λογοθεραπείας, μπορεί:

• να συμβουλέψει την οικογένεια και το περιβάλλον,
• να παραπέμψει σε άλλες ειδικότητες για περαιτέρω αξιολόγηση ή θεραπεία όταν χρειάζεται,
• να συνεργαστεί στενά με άλλες ειδικότητες, που παρακολουθούν το περιστατικό, ώστε να δημιουργήσουν από κοινού το πιο αποτελεσματικό πρόγραμμα θεραπείας

Ο Λογοθεραπευτής έχει και τον ρόλο του οικογενειακού συμβούλου, με χρέος να μοιράζεται τις προτάσεις του με την οικογένεια και να βάζει όλη την οικογένεια στο ‘’παιχνίδι’’ της θεραπείας.